Nieuwe impuls

Door Redactie - In: column - 20 december 2019

Column | Ed Taylor


De ochtend gloorde. Het was vredig, de eerste vogels hieven hun lentegezang aan. De laatste hoop op verbetering was al weg geëbd. Ieder voelde dat het moment om afscheid te nemen nu echt was aangebroken. Toch nog een laatste keer die al te menselijke vraag: ‘Kunt u niet toch bij ons blijven?’ Vrijwel meteen daarop, zwak maar liefdevol, maar ook met wat verwondering kwam haar antwoord: ‘Waarom ook niet?’. Maar voor alle aanwezigen was het duidelijk: dit was troost. Troost in het besef dat sterven een aards scheiden was, maar geen breuk tussen mensen die zich met elkaar verbonden weten.

Nieuwe impuls

Tien jaar eerder al had Ita Wegman de grenzen verkend. De conflicten in de antroposofische vereniging waren zo hoog opgelopen dat zij, samen met Elizabeth Vreede en honderden andere antroposofen, uit de vereniging dreigden te worden gezet. Hoewel zij zich hier niet tegen verzette (‘ik wil de demonen geen voedsel geven’), raakte het haar wel degelijk. Zij was immers door Rudolf Steiner zelf gevraagd om het werk binnen de vereniging te doen? Niet alleen in het bestuur, maar ook als leider van de medische sectie. Zou zij van haar grote opgave beroofd worden? Het gebeurde werkelijk.

Op dat moment werd zij ernstig ziek, kreeg dagenlang hoge koorts. Iedereen in haar omgeving had haar al opgegeven. Zij zweefde op de rand van de dood, maar tegen alle verwachtingen in verbeterde haar situatie toch. Het duurde maanden voordat zij weer aan het werk kon, maar duidelijk was wel dat deze zware periode haar had veranderd. Ze schreef:

Ik kan nu niet meer zo verder werken alsof er niets is gebeurd en ik alleen maar een klein vakantiereisje heb gemaakt. Het was mij gegund kort te vertoeven in de geestelijke wereld. Daar ontmoette ik Christus en Rudolf Steiner. Zij stuurden mij terug naar de aarde omdat ik nog werk te doen had. Ander werk dan tot nu toe.

Welke andere impuls bracht zij dan mee terug? Uitgangspunt voor artsen zou de empathie moeten zijn, vond Wegman. De naastenliefde. Het liefdevol kijken naar de mens, die genezing zoekt. Genezen is helen. Heel-maken kun je alleen als je weet hebt van de ‘hele’ mens bestaande uit lichaam, ziel en geest. Als grote voorbeeld voor dat heel-maken staat Christus.

Lees, zo moedigde zij haar collega artsen in Arlesheim aan, de evangelieverhalen waarin Hij mensen heelt. De melaatse bijvoorbeeld die hem zegt: “Heer indien gij wilt, kunt gij mij reinigen.” En zie, Christus strekte vol erbarmen zijn hand naar hem uit, raakte hem aan (wetend dat lepra besmettelijk is) en zei: “Ik wil, wordt gereinigd” (Markus 1, 40-45). Hier komen samen: de wil van de melaatse om genezen te worden en de barmhartigheid en liefdevolle aanraking van Christus.

Bijna sterven, blijven leven en dan deze nieuwe morele, christelijke impuls inbrengen in de antroposofische gezondheidszorg – dat zag Ita Wegman als haar laatste grote opgave.


Dit was de laatste bijdrage van Ed Taylor. Zijn columns en artikelen over Ita Wegman blijven beschikbaar op antroposana.nl

Meer weten? Lees de biografie Ita Wegman | Ed Taylor | Pentagon