Annemieke Jansen neemt afscheid

Door Redactie - In: diversen - 11 februari 2015

 

Tekst I Petra Essink  Foto I B.W. Groot


33 jaar toewijding aan de antroposofische gezondheidszorg Waarvan de laatste negen jaar bij Antroposana

Op haar zesentwintigste maakte Annemieke Jansen kennis met de antroposofische geneeskunde, als doktersassistente in het therapeuticum in Haarlem. Zij nam daar ook deel aan de wekelijkse patiëntenbesprekingen: een ronde tafelbijeenkomst waarbij artsen en therapeuten vanuit het antroposofisch mensbeeld de verdere behandeling van een zorgvrager bespreken. Die besprekingen maakten een diepe indruk op haar. Annemieke: ‘Ik vroeg me toen af waarom deze gezondheidszorg niet beter vindbaar was.’ 

Annemieke Jansen neemt afscheid

Op dat moment wist Annemieke nog niet dat ze zich de daarna volgende drieëndertig jaar van haar leven, binnen verschillende organisaties, zou wijden aan -het beter vindbaar en toegankelijk maken van de antroposofische gezondheidszorg. En aan de verdere maatschappelijke integratie ervan. De laatste negen jaar, vanaf 2006, als voorzitter van Antroposana.

Op de Ledenraadsvergadering van Antroposana van 22 november 2014 nam Annemieke Jansen na drie termijnen afscheid als voorzitter van Antroposana. Tijdens dat afscheid was iedereen het er over eens dat Annemiekes inzet voor Antroposana, die voortkomt uit haar liefde voor de antroposofische gezondheidszorg, negen jaar lang groot en zeer  toegewijd is geweest. In een Utrechts café blikt ze terug op haar werk voor Antroposana, op de successen en de worstelingen, op de idealen en op de werkelijkheid ‘die soms weerbarstig is’.

Wat was de  rode draad binnen je werk voor Antroposana?

Annemieke: ‘Een van de belangrijkste doelstellingen van Antroposana is het beschikbaar en toegankelijk houden van de antroposofische gezondheidszorg. Om dat te bereiken is een goede zorgpolis van belang. In 2005 was vanuit Antroposana al veel werk verzet om hiervoor voet aan de grond te krijgen bij een zorgverzekeraar. Direct vanaf 2006 heb ik mij mede ingezet voor de verdere ontwikkeling hiervan. En dat gaat nog steeds door; eind 2010 heeft bestuurslid Andreas Reigersman deze portefeuille van mij overgenomen.

Daarnaast is er – in samenwerking met artsen en producenten - hard gewerkt aan het beschikbaar houden van antroposofische geneesmiddelen in Nederland, tot ‘Straatsburg’ aan toe. Dat laatste hebben we helaas niet voor al deze geneesmiddelen kunnen realiseren.

Dan was er de inhoudelijke verantwoordelijkheid voor ons tijdschrift, eerst onder de naam Antroposana en nu Stroom, die soms op gespannen voet stond met de journalistieke vrijheid van de redactie. Daarover moet je wel steeds met elkaar in gesprek blijven.

Ook de positionering van de antroposofische gezondheidszorg blijft een belangrijk aandachtspunt. De antroposofische gezondheidszorg functioneert met onder meer de ruim dertig therapeutica (of antroposofische gezondheidscentra) binnen de (eerstelijns)gezondheidszorg. Toch wordt de antroposofische geneeskunde in het maatschappelijk krachtenveld vaak gezien als een complementaire geneeskunde en blijkbaar ‘naast de reguliere geneeskunde’ in plaats van als onderdeel daarvan. Mede daarom participeert Antroposana in het Patiënten Platform Complementaire Gezondheidszorg (PPCG), om een bijdrage te leveren aan ‘meer ruimte voor andere gezichtspunten in de reguliere gezondheidszorg’. Maar dan wel geïntegreerd, dus integratieve gezondheidszorg.  Antroposofische geneeskunde is integratieve geneeskunde ‘avant la lettre’!

En dan heb ik nog niet de belangrijke interne contacten genoemd zoals met de Nederlandse Vereniging van Antroposofische Zorgaanbieders en het Lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg aan de Hogeschool Leiden. En ook internationaal, onder meer de European Federation of Patiënts’ Associations for Anthroposophic Medicine.

Onze informatieverstrekking is natuurlijk ook een stevige rode draad. Er is veel bereikt, maar er is ook nog veel te doen!

Natuurlijk heeft het werk voor Antroposana ook een intern gerichte kant. Namelijk die van het draaiende houden van de vereniging in de brede zin, van de financiën en de interne organisatie tot relatie met en ondersteuning van onze basis, de afdelingen.  Het anticiperen op de subsidiestop en de uitdagingen die dit met zich meebracht, en brengt, vroeg veel van onze energie. Deze grote interne omvorming is ingezet na onze eerste 7 jaarsperiode en kwam in de loop van 2012 op gang. In dat jaar was ook het jubileumfeest (met een fraai jubileumboek). Begin januari 2013 zijn we verhuisd en Antroposana is inmiddels digitaal helemaal up-to-date gemaakt. Dit heeft van een aantal mensen enorm veel tijd en energie gevraagd, wat  vaak ten koste ging van het externe werk.

Ik kan wel zeggen dat ik flink geworsteld heb met mijn tijdverdeling tussen intern en extern. Mijn drive lag toch vooral in het externe werk.’

Is er iets dat je wilt meegeven aan Antroposana?

‘Nu een groot deel van de interne herorganisatie achter de rug is en de meeste achterstand is weggewerkt, wens ik het huidige bestuur toe dat er meer ruimte komt om zich bezig te houden met een toekomstgericht Antroposana. Daarin zal de vraag naar de structuur van de vereniging een belangrijke rol gaan spelen. Het is voor mensen in deze tijd steeds minder vanzelfsprekend om lid te worden van een vereniging. De vraag is: hoe kan Antroposana uitgroeien van een (patiënten)vereniging naar een eigentijdse gezondheidsbeweging, waar je bij wilt horen en waar je aan mee wilt werken?

En natuurlijk hoop ik ook dat er zich nieuwe bestuursleden zullen melden, zodat Antroposana breder in staat zal zijn zich te laten vertegenwoordigen daar waar het er toe doet. Of dit nu de NPCF (Nederlandse Patiënten en Consumenten Federatie) is waarvan Antroposana lid is, het Ministerie van Volksgezondheid of de diverse Platforms die zich bezighouden met -voor Antroposana relevante en behapbare- vraagstukken in de zorg.  

En hierbij noem ik graag de nieuwe definitie van gezondheid, waarop Machteld Huber onlangs promoveerde, een definitie die binnen allerlei gremia in Nederland wordt opgepakt. Antroposana, laat van u horen met de aandacht voor het zelfgenezend vermogen van de (competente) patiënt en ruimte voor de eigen regie! 

En wat zijn je plannen voor de toekomst?

‘Zoals sommige mensen weten viel ik begin 2014 zelf ruim een half jaar uit door ziekte (tumor in mijn darm).  Ik vond het heel bijzonder om, naast de schrik, ook te merken waar ruimte was voor eigen regie en  waar niet, omdat ik me soms ‘gewoon’ over moest geven aan de gang van zaken bij diverse onderzoeken. Het gaat nu goed met mij, maar door deze ervaring maak ik nu wel eerst een pas op de plaats. Ik ruim mijn Antroposanadossiers op en maak ruimte voor het nieuwe. En dan zing ik nog steeds in de operaklas, dus aria’s en liederen blijven wel klinken! (PE)