Spiegel van de ziel

‘Aan de huid valt veel te observeren’, vindt Jeannette van der Schuit. ‘Is de huid pasteus, droog, gelig, blozend of juist intens wit? Onze huid reageert niet alleen op onze omgeving, maar ook op onze binnenwereld. Het is de spiegel van de ziel.’ Kore Luske: ‘De huid is een enorm orgaan waarmee we voelen en informatie ontvangen. Het kan water doorlaten, maar helpt ons ook om onszelf te begrenzen. We houden op bij onze huid. Vanaf daar begint de wereld. Huid hangt dus ook samen met ons immuunsysteem en reguleert veel. Als het om ons heen te warm is, gaan we zweten. Hebben we het te koud, dan verdicht onze huid zich, zodat we minder afkoelen. Dan is onze warmtezin aan het werk. Aan onze huid kunnen we ook veel ervaren, zonder te hoeven praten. Neem maar eens een voetenbad of laat je masseren – dan is onze tastzin actief. Als artsen tasten we de huid ook af: voelt een nierstreek veerkrachtig of niet? Zijn de voeten warm of koud? Je kunt zelfs door iemand aan te raken, voelen of hij daar echt is. Door elkaar aan te raken, maken we op een heel basaal niveau contact. Mensen zijn sociale wezens, lichamelijk contact hebben we nodig. De huid is dus ook een ontvanger en geleider van aandacht.’

Huidlagen

Jeannette: ‘Als zintuigorgaan spiegelt de huid drie gebieden. Onze opperhuid is het domein van het zenuwstelsel en het gebied dat iets vertelt over de gevoeligheid van de mens. Ben je ontspannen of juist gestresst? Een huid kan me een eerste indicatie geven van het gevoelsleven van mijn patiënt. Het middendeel van de huid, de lederhuid, is het gebied van bloedvaten en lymfen. Het hangt samen met de ritmische processen van de interne organen. Verstoringen van die processen kunnen zich ook uiten in de huid. De onderste laag van de huid is vezelig vetweefsel – daar huizen de zweet- en talgklieren. Deze huidlaag hangt samen met onze stofwisseling. Heb je bijvoorbeeld last van eczeem, dan is die uitscheiding van stoffen buiten haar oevers getreden: de huid vormt dan een extra uitweg.’

Natuurlijke middelen

Kore Luske schetst hoe zij kijkt naar een gehavende huid die zich herstelt. ‘Als een wond geneest, kun je hier de vier wezensdelen* van de mens in terugzien. Allereerst is er sprake van bloedstolling. Dat is het moment dat het Ik zich verbindt met de huid. Dan volgt er een lichte ontstekingsreactie, die hoort bij het astrale lichaam. Vervolgens bouwt nieuw weefsel zich op: daar zijn levenskrachten voor nodig. Dan wordt het litteken sterker en is het fysieke lichaam geheeld. Zo maken we een wond ons stap voor stap eigen. Dat proces duurt langer dan je denkt. Je hebt zeker een week nodig voordat een wond dicht is en het kan langer duren in geval van infecties. Het mooie is dat we geneesprocessen kunnen bevorderen met natuurlijke middelen. Zo helpt calendula (goudsbloem) heel goed bij het vitaliseren van wonden en het reinigen van de huid – calendula vind je dan ook vaak terug als component in antroposofische huidverzorgingsproducten.’ Jeannette: ‘Calendula is de koningin van de zalven, maar je kunt het in vloeibare vorm ook goed toepassen in reinigende compressen, omdat deze plant zoveel lichtkwaliteit opslaat. Die kleur oranje straalt je niet alleen tegemoet als je naar de bloem kijkt, maar de plant schenkt je de lichtkracht van de zon echt bij het aanbrengen op de huid.’

Honingraat

Niet alleen planten hebben onze huid veel te bieden, ook metalen en mineralen worden toegepast in antroposofische geneesmiddelen. Jeannette: ‘Een mineraal als kiezel vind ik bijzonder. Je vindt het terug in een plant als penningkruid, die een meester is in het in vorm brengen van de huid. Met een middel als Dermatodoron, waar penningkruid in zit, kan de kwaliteit van huid, nagels en haren verbeteren. Wist je dat onze huid in beginsel een honingraatvormige structuur heeft? Die zeshoekige structuur heeft penningkruid ook. Het mineraal kiezel helpt ons onze structuur weer te ordenen. Ook bijen bouwen hun cellen op vanuit een zeshoek. Er is dus sprake van een relatie tussen mens, aarde (planten, mineralen en metalen), licht en warmte.’ Kore: ‘Licht en warmte zijn echte weldoeners. Ik adviseer mensen meestal om koperzalf mee te nemen naar de fysiotherapeut als hun nierstreek gemasseerd wordt. Koper is een super geleider en kan warmte brengen in ons lijf waar we dat nodig hebben. Heb je wel eens gehad dat je tot laat zat te werken achter een beeldscherm en vervolgens niet goed sliep omdat je voeten maar niet warm wilden worden? Dan heb je te veel in je hoofd gezeten. Koperzalf geleidt warmte en dus ook je aandacht terug naar je lichaam.’ Jeannette: ‘Via de huid kun je veel medicamenten toedienen – dat is een van de krachten van de antroposofische geneeskunde. Simpel gezegd: als je kamille gebruikt als olie of in bad, dan wordt heel je organisme ook een beetje kamille. Kamille is heilzaam, verkwikt en revitaliseert na een fysiek pittige dag. Ook via haar geur – vergeet niet wat geur kan doen voor je stofwisseling en welbevinden. Zo’n klein bloempje helpt je echt ‘resetten’.’

*wezensdelen De antroposofische menskunde onderscheidt vier ‘lichamen’ bij de mens: het fysieke lichaam, het levenskrachten (of energie-)lichaam, het astrale (of gevoels-)lichaam en het Ik (het geestelijke in ons).

Hoe werkt onze huid als zintuigorgaan? Antroposofisch arts Arie Bos schreef eerder over de tastzin: 'Voelen tot het pijn doet'.

---

Wie zijn Kore Luske en Jeannette van der Schuit?

Kore Luske werkt sinds 2011 als antroposofisch huisarts bij Therapeuticum Aquamarijn in Arnhem. Door een stage bij het Louis Bolk Instituut raakte zij geïnspireerd door de fenomenologie. Dat gaf haar het laatste zetje om de Antropo­sofische artsenopleiding te gaan doen. Als lid van de Kingfisher Companions groep onderzoekt en schrijft ze over biomedische onderwerpen.  |  bolkscompanions.com 

 

 

 

Jeannette van der Schuit werkt bij Therapeuticum Aurum in Zoetermeer. Zij deelt haar ervaringen met antroposofische geneesmiddelen via het jaarlijkse Herfstcongres dat open staat voor iedereen die benieuwd is naar de antroposofische zienswijze op gezondheidszorg. Via de Plantago werkgroep organiseert ze cursussen voor haar vakgenoten. Dit jaar viert ze haar 25-jarig jubileum als antroposofisch huisarts.