Kunstzinnige therapie helpt jonge mensen bij hun koersbepaling

Handen creëren ontwikkeling

Marian: ‘Door kunstzinnig te werken met een cliënt krijg ik heel concreet antwoorden op vragen als: Waar ligt de kracht van deze persoon en waar de problematiek? Moet er nog veel verwerkt worden? Is er een aangeboren stoornis? Zijn er problemen ontstaan gedurende de levensloop? Kortom, wat is de bewuste vraag om aan te werken en wat is de wens voor de toekomst?

De kracht van kunstzinnige therapie is dat er een proces op gang komt waarbij je eigen handen de ontwikkeling creëren. De geuite creativiteit werkt als een spiegel. Expressie doet een appèl aan onbewuste gevoelens, het werkt helend op de aangesproken gebieden. Zo heeft elk middel: tekenen, schilderen, boetseren of beeldhouwen in combinatie met de daarbij horende techniek, een eigen werking. Je kunt het vergelijken met de werkzaamheid van een antroposofisch geneesmiddel dat ‘het goede voorbeeld’ geeft, waardoor het zelfgenezend vermogen geactiveerd wordt. Vanuit een behandelplan geef ik opdrachten die aansluiten bij de kracht die in de cliënt aanwezig is. Als therapeut blijf ik steeds met haar of hem in gesprek over de vragen die er leven zodat het creatieve proces daar zo goed mogelijk op kan worden afgestemd.

Bij jongeren spelen tegenwoordig veel angsten en depressieve klachten, met diverse oorzaken. Wat ik zie is dat de vele keuzemogelijkheden die ze hebben en het gevoel dat alles maakbaar en mogelijk zou moeten zijn, verlammend en beangstigend kunnen werken. Alsof er altijd toch nog een kans onbenut blijft liggen. Jongvolwassenen lijden snel aan faalangst als hun doelen niet direct behaald worden. Het levensdoel direct bereiken, zonder de omwegen die het leven zelf biedt, lijkt de juiste weg. Alles wat daarvan afwijkt frustreert. De jongeren van deze tijd staan weliswaar volop in het leven, maar lopen de kans om te geleefd te worden, ondanks alle vrijheid.

Werken aan de kracht van het ik

Met jonge mensen werk ik onder andere met een serie levensloop-werkstukken, in de vorm van landschapsbeelden. Hieraan beleeft en verwerkt een cliënt zijn eigen leven. De landschapsbeelden maken zichtbaar of iemand voldoende is toegerust om de zee van het leven te bevaren, de eigen koers kan bepalen en het roer in handen houden, ondanks hoge golven. Raakt hij overspoeld en dobbert hij maar wat rond? Of slaat het schip om? Met deze vragen gaan we aan het werk, zodat die in ontwikkeling kunnen komen. Als de tijd rijp is komt er ruimte voor meer expressieve uitingen. Als een persoonlijke verwerking uit een diep gelegen laag.

Ontwikkelingsseries van klei kunnen ook veel op gang brengen, zowel ter versterking als verwerking. Ook het maken van zogenaamde vormtekeningen geeft veel mogelijkheden om te werken aan zaken als  innerlijk evenwicht, het je bewust worden van grenzen tussen binnen-buiten, enzovoort. De Ik-kracht kun je versterken door een werkwijze die gewoontepatronen doorbreekt. Bijvoorbeeld door het doen van arceeroefeningen. Ook het werken met ‘uitsparende’ tekentechnieken en het zogenaamde nat-in-nat schilderen werkt direct versterkend op het Ik. Desgewenst geef ik huiswerk.

Bij kunstzinnige therapie staat het werken aan het zelfvertrouwen en het vertrouwen in de eigen levensweg voorop. De therapie laat een basale verandering ontstaan, die een blijvende innerlijke omvorming tot stand brengt. Het mooiste om te zien vind ik dat na een serie behandelingen de meeste cliënten meer levenslust hebben gekregen. Het zou goed zijn als het voor zorgverzekeraars duidelijk wordt hoe er via kunstzinnige therapie essentiële stappen gezet kunnen worden in iemands ontwikkeling, wat op de lange termijn kostenbesparend werkt.’

Wie is Marian Hilgeman?

Marian Hilgeman komt oorspronkelijk uit het onderwijs, waar ze werkte met kinderen van diverse leeftijden. Op Academie de Wervel deed ze haar opleiding tot kunstzinnig therapeute en behaalde daarna het diploma Bachelor of Arts Therapies aan de Hogeschool Leiden. Ze werkt vanuit haar eigen praktijk met kinderen en volwassenen, bij wie uiteenlopende problemen spelen. Daarnaast is ze al jaren werkzaam binnen het multidisciplinaire GGZ team van Queeste te Alkmaar, waar ze als kunstzinnig therapeut volwassenen en kinderen behandelt.

s I                  www.marianhilgeman.nl