Drijfveren

Ze kent de onderzoeksartikelen die ze mailde ter voorbereiding vrijwel uit haar hoofd. Het is dan ook een boeiend onderwerp: waarom kiezen mensen voor antroposofische gezondheidszorg? Al snel valt de term SF36: een favoriete gevalideerde vragenlijst die wetenschappers vaak inzetten als ze de kwaliteit van leven van mensen willen meten.

Evi Koster: ‘Via die lijst wordt gekeken naar het fysieke functioneren van iemand, naar beperkingen die hij ervaart door fysieke problemen, pijn, ervaren algemene gezondheid, beperkingen door emotionele problemen, vitaliteit, ervaren geestelijke gezondheid en sociaal functioneren. Dat is op zich een mooi rijtje, maar toen we meer dan 1000 mensen vroegen naar hoe hun antroposofische behandeling heeft bij­gedragen aan hun kwaliteit van leven, vonden we nóg zeven gebieden. Dat zijn: actief kunnen bijdragen / autonomie, een bewuste innerlijke houding, goed geïnformeerd worden, de zorgrelatie, natuurlijk beter worden, rust / ontspanning, en betekenisgeving.’

Bedding creëren

Mensen herkennen zich vast in deze begrippen – ook als ze niet kiezen voor antroposofische zorg. Wat is er zo nieuw aan vanuit wetenschappelijk oogpunt?

‘In de reguliere gezondheidszorg worden kwaliteit van leven en aspecten rondom het zorgproces meestal apart gemeten. Terwijl dit bij patiënten van antroposofische zorgverleners vaak door elkaar loopt. Zo vinden veel mensen de relatie die ze hebben met hun arts of therapeut bijdragen aan hun kwaliteit van leven. Dat is nieuw. Maar het valt wel te verklaren. Als een arts oog heeft voor de mens als geheel, creëert hij een bedding waarin de patiënt zich gezien voelt. Dat draagt bij aan zijn autonomie en daarmee aan zijn kwaliteit van leven. Dit soort aspecten worden in onderzoek trouwens wereldwijd steeds belangrijker gevonden.’

Waardenonderzoek

‘Vorig jaar hebben we alle Antroposanaleden via een vragenlijst gevraagd naar wat zij belangrijk vinden in hun leven. Ruim 800 mensen hebben toen gereageerd, waarvoor dank! De uitkomsten hebben we vergeleken met de Nederlandse bevolking. De resultaten zijn nog niet gepubliceerd, maar wat bijvoorbeeld opvalt, is dat respect voor de natuur en zelf kunnen kiezen door deze groep belangrijker gevonden wordt. Waarschijnlijk zijn deze waarden ook van invloed op de keuzes die je maakt als het aankomt op gezondheidszorg. Dan kun je denken aan het stimuleren van het zelfherstellend vermogen, het gebruik van natuurlijke middelen en de wens om persoonlijke keuzes te kunnen maken als het gaat om je eigen behandeling. Als je het vanuit de menskunde bekijkt, gaat autonomie over je eigen wil om beter te worden en de weg die je kiest. Welke kant wil je op? Welke waarden zijn drijfveren voor je beslissingen? Een van mijn respondenten zei het krachtig: ‘je moet achter je ziekte gaan staan’. Volgens mij is dat een wilsbesluit. Dus zowel op maatschappelijk niveau als individueel is de wil een belangrijke factor bij het vormgeven van de gezondheidszorg, en parallel, binnen je eigen ziekteproces.’

---

Wie is Evi Koster?

Onderzoekster van het eerste uur bij lectoraat AG, waar zij startte als afgestudeerd sociaal geograaf en kunstzinnig therapeut, promoveert in 2019. Benieuwd naar meer onderzoeksgebieden en -resultaten van het lectoraat?  Bekijk het compacte overzicht van tien jaar onderzoek en een Nederlandstalige publicatie over ‘health promotion’.  Evi Koster beschrijft in hoofdstuk 7 de drijfveren van mensen die bewust kiezen voor antroposofische zorg.

---

Lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg (AG) aan de Hogeschool in Leiden verricht sinds 2008 praktijkonderzoek en helpt daarmee om de AG zorgpraktijk verder te ontwikkelen, deze wetenschappelijk te verantwoorden en erover te communiceren.

Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief via: hsleiden.nl/antroposofische-gezondheidszorg