Vitaliteit en zelfgenezend vermogen
Tekst Kalle Heesen | Beeld Citrus limon
Het lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg (AG), verbonden aan de Hogeschool Leiden, is al tien jaar in ontwikkeling. Het richt zich vooral op het helpen ontwikkelen en onderbouwen van de antroposofische gezondheidszorg. Een gesprek met lector Erik Baars.
‘Wat doet een lector eigenlijk?’
‘Een lector is vergelijkbaar met een hoogleraar, maar werkt op een hogeschool. Als lector ben ik de spin in het praktijkgerichte onderzoeksweb, die ervoor zorgt dat alles goed loopt binnen de hogeschool. Ik zorg dat er goed onderzoek gedaan wordt, dat er goede verbindingen zijn met de opleidingen, dat het onderwijs door onderzoek (evidence based) gevoed wordt en dat er contact blijft met de antroposofische zorgverleners. Eigenlijk ben ik heel veel aan het netwerken.’
‘Is wetenschappelijk onderzoek met gangbare methoden niet lastig? Antroposofische zorgverleners kijken toch vooral naar het individu?’
‘Ja, daar zit een lastigheid in. Geblindeerd onderzoek is onmogelijk als je het hebt over een therapeutisch proces, zoals bij bijvoorbeeld kunstzinnige therapie. Maar de afgelopen tijd zijn er steeds meer onderzoeksvormen ontwikkeld waar we wel wat mee kunnen. We zijn nu bijvoorbeeld bezig met onderzoeken of kunstzinnige therapie werkt bij mensen met een angststoornis. Ook onderzoeken we het middel Citrus/Cydonia: een antroposofisch middel tegen hooikoorts (zie kader). Dit onderzoeken we wel met een placebo en ‘dubbelblind’, zoals dat heet. Met de uitkomsten van dit soort onderzoeken verantwoorden we de antroposofische zorg. Daarnaast kunnen we via onderzoeken vormen van antroposofische zorg verder ontwikkelen.’
‘Het is natuurlijk prachtig dat iets wetenschappelijk bewezen is, maar als patiënt wist ik waarschijnlijk al lang dat het werkte. Wat heb ik als patiënt aan dit soort onderzoeken?’
‘In veel therapeutica worden op dit moment manieren ontwikkeld om mensen met kanker te ondersteunen. Maar die kennis wordt niet of nauwelijks uitgewisseld tussen de therapeutica onderling. Door hier onderzoek naar te doen, kunnen we die kennis beschikbaar maken voor iedereen. Daarnaast zijn we bijvoorbeeld bezig om op onderzoek gebaseerde patiënteninformatie te ontwikkelen over natuurlijke middelen voor infectieziekten, zodat patiënten goed geïnformeerd zelf kunnen kiezen.’
‘De interesse in complementaire of integratieve gezondheidszorg groeit. Is dat jullie verdienste?’
‘Daar dragen we zeker aan bij, maar we liften ook mee op een internationale ontwikkeling. De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) heeft geconcludeerd dat er in elk land complementaire gezondheidszorg bestaat en dat mensen daar graag gebruik van willen maken. De WHO heeft geadviseerd om dat meer te integreren in de reguliere zorg. De grote academische ziekenhuizen en de universiteiten tonen steeds meer interesse – ook in Nederland. Doordat het lectoraat al tien jaar op stoom is, kunnen we nu meegaan in deze beweging en ondersteunen met concrete onderzoeksresultaten.’
‘Op naar de komende tien jaar dan maar! Wat staat er op de planning?’
‘Veel! We werken bijvoorbeeld verder aan het onderzoek van en de onderbouwing van kunstzinnige therapie. Verder willen we kijken naar de antroposofische bijdragen aan het vinden van natuurlijke alternatieven voor antibiotica. En we willen nader onderzoeken hoe vitaliteit kan helpen bij het genezen van mensen. Hoe kunnen we gezondheid bevorderen in plaats van ziekten bestrijden?’
Citrus / Cydonia | Een extract van citroen (Citrus Limon) en kweepeer (Cydonia Oblonga) verlicht de nasale en niet-nasale symptomen van hooikoorts. Niet door de histamineproductie of chronische ontstekingsreactie van hooikoortspatiënten te onderdrukken, maar door het zelfgenezend vermogen van hun organisme duurzaam te versterken. Stroom berichtte uitgebreid over het begin van dit onderzoek in 2012. Zodra het onderzoek helemaal is afgerond, komt Ita er uitgebreider op terug.
Lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg (AG) verricht sinds 2008 praktijkonderzoek aan de Hogeschool Leiden. Het helpt daarmee om de AG zorgpraktijk verder te ontwikkelen, wetenschappelijk te verantwoorden en erover te communiceren. Ook werkt het lectoraat aan het integreren van AG met de reguliere gezondheidszorg en ondersteunt het opleidingen op het gebied van antroposofische gezondheidszorg. Momenteel werken er 11 mensen. Zij doen onderzoek en werken breed samen met (inter)nationale partners en financiers binnen de gezondheidszorg. Lees meer over het allergie-onderzoek van Erik Baars.