Lezen - Een comfortabel boekje over de dood

Door Redactie - In: Lezen, sterven - 5 oktober 2023

Liefdevolle natuurlijke zorg rondom het sterven | Toke Bezuijen | Reith Hendriks
Recensie: Eefje Smulders

Als uitvaartbegeleider maak ik maar al te vaak mee dat nabestaanden eigenlijk pas over de dood en afscheid nemen gaan nadenken nádat een naaste is overleden. Mensen die bewuster oud worden en de toenemende kwetsbaarheid en hun sterfelijkheid onder ogen durven zien, ervaren het sterfproces heel anders. Toke Bezuijen geeft met dit boekje een praktisch handvat om opener om te gaan met de (naderende) dood.

Lezen - Een comfortabel boekje over de dood

Rustig, respectvol en stapsgewijs legt Bezuijen uit hoe je naar de dood kunt kijken en hoe heilzame planten toegepast kunnen worden via uitwendige behandelingen. Het boek is overzichtelijk opgedeeld in twee delen. Deel 1 vertelt over de fases rondom het sterven en de vraag hoe je daarmee kunt omgaan. Het leert je dat het sterfproces een overgangsritueel (rite de passage) is waaraan je kracht kunt ontlenen. Ervaringsverhalen bieden inzichten en inspiratie, waardoor je wordt uitgenodigd goed te kijken naar de stervende en de mensen die achterblijven. Zo kun je invoelen waar voor hen de behoefte ligt. Deel 2 is gewijd aan de praktische verzorging. Deze hoofdstukken fungeren als een handleiding voor natuurlijke stervenszorg die erop gericht is om angst en ongemak in de terminale fase te verlichten. Bezuijen geeft veel nuttige achtergrondinformatie en haar beschrijvingen zijn duidelijk en precies. Verder geeft ze talrijke suggesties voor de dagelijkse verzorging en ondersteuning. Ze besluit met praktische tips over de verkrijgbaarheid van producten als wikkels, oliën en zelfzorgmiddelen. Een fijne toevoeging, want laten we eerlijk zijn: niets zo vervelend als een recept waarvan je de ingrediënten moeilijk kunt vinden als je ze nodig hebt. 

De antroposofische zorg en de uitvaartwereld zijn een waardevolle gids rijker. De warme taal en praktische toepasbaarheid maken het een onmisbaar boek voor zorgprofessionals én mensen die geconfronteerd worden met een naderend afscheid. | Eefje Smulders