Wilskracht oefenen

Door Redactie - In: column - 18 maart 2022

Column Kalle Heesen  |  Beeld Cotton Bro, Pexels


‘Zondagswerk is geen sterk werk!’ Onze dorpsdominee kijkt mij streng aan, terwijl hij van zijn fiets stapt. Ik schrik op van mijn lawaaierige bouwwerkzaamheden. ‘Moet jij nodig zeggen,’ flap ik er iets te snel uit, ‘jij werkt alléén maar op zondag!’ Het kostte me daarna even praten voordat ik deze iets te directe opmerking weer gladgestreken had.

Wilskracht oefenen

Over onze zondagsrust of vooral: de afwezigheid daarvan krijg ik wel vaker vragen of opmerkingen. ‘De zondag vrij nemen is een luxe die niet iedereen zich kan permitteren’, zeg ik dan altijd. De meeste mensen zijn daarna wel overtuigd, zeker als ik een verhaal vertel over ‘de zorg die altijd door gaat’. Toch laten ze zich te snel door mij ompraten. ‘Zondagsrust’ (mag ook op maandag), is namelijk voor mij niet zozeer een ‘luxeprobleem’, maar een wilskrachtsprobleem. Even ‘nee’ zeggen tegen alle zaken die moeten gebeuren. Tijd nemen om op de bank te zitten. Een boek te lezen. Met mijn kinderen te spelen…. Hoe lastig is dat als je overal om je heen werk ziet liggen?

Admiraal en oud-commando William McRaven heeft een beroemde speech gehouden waarin hij stelt dat ‘als je de wereld wilt veranderen, je in de ochtend je bed moet opmaken’. Het leek mij een vrij zinloze taak – zeker voor een commando die wel wat anders aan zijn hoofd heeft gedurende een levensgevaarlijke missie. Totdat ik recent met een groepje andere jonge ouders me ging verdiepen in de Basisoefeningen van Rudolf Steiner. Eén van deze oefeningen is om elke dag op een vooraf door jezelf bedacht moment een handeling te verrichten. Het moet iets zijn wat je zelf wilt en waarvan niemand er last of profijt van heeft als je hem doet of niet doet. Het gaat namelijk niet om het resultaat, maar om je wilskracht oefenen óm het te doen.

Ik heb het twee maanden lang gedaan. Ik had met mezelf afgesproken om elke dag om 12.00 uur mijn neus aan te raken. Van die 60 dagen dat ik het probeerde, is het me precies één keer gelukt.

Is dat erg? Nou ja, het is niet zo goed voor mijn ego, maar echt erg is het niet. Wel is het symbolisch voor mijn, klaarblijkelijk lage wilskrachtniveau. Wat ik ook merkte, was dat ik echt even ‘wakker’ moest worden om de alertheid te hebben om mijn neus aan te raken om 12.00 uur. De waan van de dag heeft me namelijk nog voor het openen van mijn ogen alweer in slaap gesust.

Dit is precies waar McRaven ook op doelt: áls het je lukt om gelijk in de ochtend even stil te staan en iets te doen waar niemand verder iets aan heeft, dan neem je controle over je eigen leven. Je begint tevreden aan de dag omdat je deze zelf opgelegde taak hebt volbracht met als gevolg dat je hele dag soepel loopt. En stel nou dat je toch een rotdag hebt: dan kruip je ’s avonds in ieder geval in een heerlijk opgemaakt bed.


Kalle Heesen woont en werkt op een zorgboerderij in Drenthe, gespecialiseerd in de opvang en begeleiding van kinderen. Hoe is het om biologisch zorgboer te zijn en vader van een peuter en een kleuter?