Hart voor de zorg

Door Redactie - In: column - 24 april 2017

Column door Marjolein Doesburg-van Kleffens, specialist laboratoriumgeneeskunde en bestuurslid van Antroposana

Hart voor de zorg

De gezondheidszorg ligt mij, en u waarschijnlijk minstens net zo, nauw aan het hart. Ook zal het u vast niet ontgaan zijn dat in de aanloop naar de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen ‘de zorg’ een belangrijk thema was. Ik weet niet hoe het u vergaat, maar de geluiden die ik om mij heen hoor over de zorg zijn zelden positief. De ergerpunten top 3: onze zorg is te duur, verzekeraars hebben een te grote rol en er is te weinig tijd voor de patiënt. Als ik deze onderwerpen vergelijk met de speerpunten voor de zorg in de verkiezingsprogramma’s, dan valt mij op dat de politiek antwoordt met relatief snelle oplossingen: er wordt vooral pleisters geplakt zonder de onderliggende wonden goed te onderzoeken. 

Exemplarisch hiervoor is het eigen risico. Door de diverse partijen steeds in een ander jasje gegoten, van afschaffen eigen risico, tot inkomensafhankelijk eigen risico, komt het er op neer dat er moeite gestoken wordt (lees: een pleister geplakt) om ons het gevoel te geven dat de zorg minder duur wordt. De eerste vraag die je echter zou moeten beantwoorden is: waarom is dat eigen risico in het leven geroepen? Voornaamste reden was het terugdringen van de schadelast; onze huidige hoogstaande geneeskunde heeft een prijskaartje. Een enorme wond. Er is dus volgens mij iets anders nodig dan focus op het eigen risico.

Niet alleen de zorgconsument, maar ook de zorgverlener in de praktijk heeft last van deze ‘pleisters’. Beleid rondom de zorg lijkt alleen nog maar te gaan over geld en efficiency. Heel soms valt het woord innovatie. Maar waar blijft het échte ‘hart van de zorg’, de mens?

Onlangs was ik op een congres met de titel ‘Medisch specialist 2025’, gebaseerd op het nieuwe visiedocument van de FMS (Federatie Medisch Specialisten), waarin richting wordt gegeven aan de rol en positie van medisch specialisten in de toekomst. Tot mijn vreugde is daarin één van de vier thema’s ‘betrokken bij gezondheid en gedrag’. Helemaal geweldig vond ik dat Machteld Huber was uitgenodigd als spreker. Met haar Positieve Gezondheidsconcept geeft zij handvatten aan dit thema ‘gezondheid en gedrag’1. Tijdens haar bijdrage vulde een zaal vol medisch specialisten ‘het spinnenweb’ in2, een eenvoudige (gevalideerde) tool waarmee meteen duidelijk wordt ‘hoe lekker je in je vel zit’ en waar je eventueel gezondheidswinst kunt behalen. Vervolgens kun je zelf beslissen wat en hoe je iets aan je gezondheid wilt verbeteren. Het blijkt dat dit vaak heel haalbare (en ook betaalbare) acties zijn, die buiten ‘de zorg’ liggen. Het allerbelangrijkste is hierbij de eigen motivatie. Die verschijnt vanzelf door het met behulp van het spinnenweb gewekte bewustzijn. Voor mijn collega’s was dit nieuw, ze waren erg enthousiast over de mogelijkheden.

Door de focus op de beperkingen die onlosmakelijk met ons huidige zorgsysteem verbonden zijn, vergeten we makkelijk dat zorg meer is dan pillen voorschrijven, ingrepen doen en pleisters plakken. Als we ons zo op de zorg voor heel de mens richten –zeer passend bij de antroposofische visie-, krijgt de gezondheidszorg haar hart (lees: de focus op de hele mens met zowel lichaam als ziel en geest) weer terug!

 

s I   1 Zie Stroom nr1 winter 2015