Op zoek naar de rode draad in je leven

We leven in een toegenomen complexe en geïndividualiseerde wereld. Ook van overheidswege wordt steeds meer verwacht dat je verantwoordelijkheid neemt voor je eigen gezondheid. De preventieve gezondheidszorg wordt urgenter. Internet is een onuitputtelijke bron van informatie. Maar wie helpt je daarin je eigen weg te vinden? Leo Beth, voormalig huisarts, docent levensloopkunde, bedrijfsarts, vertrouwensarts, loopbaancoach en biografisch consulent, viert dit jaar het vijfentwintigjarig bestaan van zijn praktijk voor medisch-biografisch consult ‘Pleisterplaats’.

Leo Beth: ‘Ieder mens heeft een biografie. Opnieuw ontdekken hoe denken, voelen en willen op elkaar afgestemd kunnen worden en hoe daardoor de eigen regie versterkt wordt, geeft iemand het stuur terug in handen. We staan voor grote uitdagingen. Het is wezenlijk om de praktische kant ervan goed te kunnen regelen en in overeenstemming te brengen met de eigen opvattingen, waarden en kwaliteit van leven. Zicht hebben op wie je bent, wat je kunt, wat je wilt en hoe je dat passend krijgt, is daarbij essentieel.’

Zijn eigen loopbaan begon als antroposofisch huisarts in Amsterdam-Noord. Als studieleider in het propedeutische jaar van de Vrije Hogeschool raakte hij echter overwerkt. ‘Een klassieke burn-out’, vertelt hij, ‘al heette dat toen nog niet zo. Dat Rinke Visser en Josien de Vries juist daar en toen de eerste vormen van biografiek ontwikkelden, heb ik me pas later gerealiseerd. Wel zag ik mijn carrière als huisarts en die als studieleider in rook opgaan. Om uit de impasse te raken ben ik in zee gegaan met het Metacentrum, een antroposofisch loopbaanadviesbureau. Al na drie weken zat ik aan de andere kant van de tafel: van cliënt was ik consulent geworden. Het individuele gesprek lag mij beter dan groepsdynamiek, had ik ontdekt. Zo kwam ik terug in de spreekkamer met nu de gelegenheid om door te vragen over leven, inspiratie, werk en gezondheid. Iets waarvoor me als huisarts de tijd ontbroken had. Het vak van loopbaan coaching kon ik me, dankzij mijn ervaring, snel eigen maken. Vooral door de boeken van Rudolf Steiner en Bernard Lievegoed kwam ik achter de grote mogelijkheden die het biografische werk biedt. Door Bernard Lievegoed’s ‘De levensloop van de Mens’ en ‘Mens op de Drempel’ ging een wereld voor me open.’

Eigen antwoorden

In het loopbaanadvieswerk staan vier vragen centraal: wie ben ik, wat kan ik, wat wil ik en waar past dat? Met biografisch werk sta je stil te bij je eigen levensverhaal en wat daarin tot uitdrukking wil komen. Je krijgt contact met de rode draad in je leven en kunt op het spoor komen van wat je eigenlijk hier op aarde komt doen.

‘Maar dit is natuurlijk niet alleen van belang bij loopbaanvraagstukken. Bij elke (levens)crisis is het verankerd zijn in de eigen levensgeschiedenis en het verhaal dat daaruit spreekt een geweldig houvast,’ zegt Leo Beth. ‘Ook als er geen hang bestaat naar een spirituele oriëntatie. De beeldende uitspraak: ‘Het laatste wat een vis leert kennen is het water’, gaat hier op. Datgene wat tot dan toe altijd volstrekt vanzelfsprekend was, zoals gezondheid, talenten, ambities, komt meestal pas tot bewustzijn als er vragen over gesteld worden. Die vragen stelt de consulent. Ze helpen mensen bij het vinden van hun eigen antwoorden. En de eigen antwoorden daar gaat het om.’

Centraal in zijn aanpak staat het gesprek, de ontmoeting. ‘Iedere keer opnieuw blijkt dat wanneer je niet alleen bent bij een grenservaring, maar samen aan die grens staat en het samen niet weet, er ‘een derde’ zich kan aandienen die het wel weet. Dat noem ik de (levens)kunst zoals die wordt beoefend in mijn praktijk. Het omgaan met zware levensthematiek en existentiële keuzes kan ook een volkomen gezond mens uit balans brengen. Zeker als het gaat om zoeken naar betekenis en zingeving, is psychotherapie dan niet noodzakelijk de aangewezen weg. In voorkomende gevallen dat  het zelf herstellend vermogen tekort schiet, verwijs ik door.’

Gaandeweg

Leo Beth: ‘Bij ‘Pleisterplaats’ ligt in mijn praktijk de nadruk op ‘het doorprikken van blaren, het verzorgen van de wonden en het bijkomen na vermoeienissen’, doel is inzicht te krijgen door een goed gesprek aan tafel. Bij ‘Gaandeweg’ lopen we onder het motto ‘voortschrijdend inzicht’ samen een eindje op. Naast elkaar wandelen we de toekomst tegemoet en bespreken de obstakels en de weerstanden die we onderweg tegenkomen.

Weten waar je vandaan komt, helpt bij het vinden van je bestemming. De biografische blikrichting werkt meestal zeer verhelderend. Ook al weten we beiden de antwoorden niet, ook hier geldt: twee weten meer dan een. Het leren kennen van je zwakke en sterke kanten in een biografisch traject is niet alleen van waarde voor jezelf, maar vooral ook voor de wereld om je heen. Dit geeft biografisch werk zijn sociale dimensie. De grondsteenspreuk van het instituut waar ik aan verbonden ben, noemt de biografiek zelfs ‘vredeswerk’. Rudolf Steiner zei het zo: ‘Dit alleen geneest wanneer in de spiegel van de mensenziel de hele gemeenschap zich vormt en in de gemeenschap de kracht leeft van de enkele ziel’. We komen uit een ‘kosmos van wijsheid’ en zijn op weg naar die van liefde en verantwoordelijkheid. Je kunt je dan ook afvragen: hoe kan ik tijdgenoot zijn? Wil ik deel van het probleem zijn of deel van de oplossing? Vasthouden aan de ‘comfortzone’ trekt een wissel op de aarde en op onze kinderen. Hedonisme en egoïsme gaan geen nieuwe wereld scheppen. Tijdgenoot word je door jezelf en jouw roeping te leren kennen. Door het wonder van de metamorfose dat besloten ligt in de levensloop.’

s  I  www.leobeth.info